Abakobwa barakumirwa cane mu bihugu bikoresha igifaransa

Abakuru b’ibihugu bo muri Afrika bakunze gusubirizwa ku butegetsi n’abahungu babo, ivyo rero biratandukanye ku bakobwa aho bobo usanga ataco babaha. Ubu rero hageze ko bava hasi barondere ubutegetsi gushika no kuba abakuru b’ibihugu.

Bikunze kwibonekeza aho abana b’abahungu bavuka ku bakuru b’ibihugu biborohera gushika ku butegetsi, ariko bashiki babo ugasanga bahabwa ibiti vy’abanyamabanga, canke abahanuzwajambo eka ugasanga bajejwe amabanga atako ameze kuko kenshi usanga batarekuriwe kwitoza.

Iyo nyifato iribonekeza cane mu bihugu vyo muri Afrika bikoreshwa ururimi rw’igifaransa. Uburorero buriho. Mu muryango wa Bongo Ondimba, hari abakobwa babiri, umwe ni Ounaïda, adasangiye abavyeyi bose n’umukuru w’igihugu wa Gabon Ali Bongo umuhungu wa Omar Bongo. Hari na Malika, umukobwa w’uwo mukuru w’igihugu. Ounaïda, mu kwezi kwa Gitugutu 2013, yagenywe kuba umuhanuzi rutura n’umutunganyabikorwa« coordinatrice» ajejwe guhanahana amakuru mu biro vya Ali Bongo. Malika, umukobwa wa Ali Bongo, mu kwezi kwa Kigarama 2013 yagenywe kuba umuhanuzi mu gisagara ca Akanda. Uwo wa nyuma azwi cane mu bikorwa ndangabuntu «Actions Humanitaires» yakora, arazwi cane nk’uwateguye ihiganwa ry’umwigeme mwiza wo muri Gabon ryabaye mu mwaka w’2013, igenekerezo rya 14 Kigarama.

Makila, umukobwa wa Ali Bongo

Mu gihugu ca Congo Brazaville kirongowe na Denis Sassou Nguesso, Claudia Sassou Nguesso, umukobwa wiwe yaratowe kuba umushingamateka mu ntara ya Talangaï, aho yahora ari umuhanuzi wo gutanga amakuru kwa se.

Abagore ntiboroherwa kwicara ku ntebe y’umukuru w’iguhugu. Bishobora kuba biva ku bavyeyi babo. Justine M’Poyo Kasa-Vubu yabaye umushikiranganji w’ibikorwa vya Reta ku ntwaro ya Laurent-Désiré Kabila umwanya urume rumara, niwe abizi kuruta abandi. Mu gihe yari mu mugambwe «Union pour la Democratie et le Progres Social» utavuga rumwe na Etienne Tshisekedi, yaciye agerageza kwitoza mu kibanza c’umukuru w’igihugu mu mwaka w’2006 ariko ntayashoboye gutorwa.

Justine M’Poyo kasavubu

Muri Cameroun haravuzwe cane izina rya «Aminatou Ahidjo» ko agomba kwitoza ku ntebe y’umushikiranganji, Paul Biya yaciye akura ku rutonde iryo zina kandi ariwe Aminatou yazigako urukiriro.

Ibintu ntibimeze uko mu bihugu vyo muri Afrika bikoresha ururimi rw’icongereza. Muri ivyo bihugu abakobwa canke abagore barafise ijambo. Samia Nkrumah, umukobwa wo kwa Kwame Nkrumah arongoye umugambwe «Parti de la Convention du Peuple» akeneye kugarukana agatima ko gukunda Afrika nk’uko iryo semo ryari ryatangujwe na se wiwe aho intwaro yiwe itembagarijwe mu mwaka w’1966. Samia avuga ati : « Naratahuye ko kuba umukobwa wa Nkrumah bisigura kuba umukobwa wa Ghana canke wa Afrika ». Muri ivyo bihugu haraboneka abagore batari bake bafise amabanga akomeye mu bihugu vy’abo, harimwo n’abo usanga ari abakuru b’ibihugu. Harimwo nka Ellen Johnson- Sirleaf wo muri Liberiya, Joyce Banda wo muri Malawi na Jomoro yatowe mu bashingamateka muri Afrika y’epfo asigaye abonwa nka Mandela mushasha.

Ellen Johnson Sirleaf

Joyce Banda